YUSUF (ALEYHİSSELAM) SURESİ
661 – Urve tu’bnu Zubeyr (rahimehullah) anlatiyor: “Ben, diyor, Hz. Aişe (radıyallahu anhâ)’ye şu ayetten sordum: “Öyle ki, peygamberler ümidsizliğe düşüp, yalanlandıklarını sandıkları bir sırada onlara yardımımız gelmiştir” (Yusuf 110).
-Bu ayette geçen bir kelime küzzibû şeklinde şeddeli mi okunmalı, küzibû şeklinde şeddesiz mi okumalı? dedim. Bana: “Onları kavimleri yalanladı” diye cevap verdi.
Urve der ki: “Öyle ise, yemin olsun, onlar kesinlikle bildiler ki, kavimleri kendilerini tekzib etmiştir, (böyle okununca) “tekzib edildikleri zannına düştüler” diye bir mâna verme ihtimali kalmaz” dedim. Hz. Aişe: “Ey Urvecik, öyledir. Peygamberler bu hususta kesin kanaate vardılar!” dedi. Ben tekrar: “Ama ayet belki de “küzibû” diye okunmalı” dedim. Cevaben: “Allah korusun, peygamberler, Rableri hakkında böyle bir zanna düşmezler” dedi.
Ben tekrar: “Bu âyet nedir? (kimlerden bahsediyor?)” diye sordum.
Cevaben: “Onlar peygamberlerin kendilerine tabi olan adamlarıdır, bu kimseler Rablerine inanmış, peygamberlerini de tasdik etmişlerdir. Ancak mâruz kaldıkları belâ uzamış, Allah’tan onlara gelecek yardım da gecikmiştir. O kadar ki, kavimlerinden kendilerini tekzib edenler sebebiyle peygamberler ümidlerini kestikleri ve artık etbâlarının kendilerini tekzib ettiği zannına düştükleri bir anda Allah’ın yardımı onlara ulaşmıştır. (İşte âyet-i kerimede bu durumdaki peygamberler ve onların etbaları kastedilmektedir.)”
Buhari, Enbiya 19, Tefsir, Bakara 38, Yusuf 6.
662 – İbnu Abbas (radıyallahu anhüma) şu ayet hakkında: “Onların çoğu, ortak koşmadan Allah’a inanmazlar” (Yusuf, 106) şu açıklamayı yapmıştır: “Yani, “Onlara kendilerini kim yarattı, semâvat ve arzı kim yarattı diye sorarsınız, “Allah” diye cevap verirler, işte bu onların imanıdır. İbadet etmeye gelince Allah’tan başkasına taparlar, bu da onların ortak koşmaları, şirkleridir.”
Rezin’in ilavesidir. (Taberi 13, 51).