CUMA VE BAYRAM GUSLÜ
3767 – Ebu Sa’id radıyallahu ahn anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Cuma guslü her muhtelime (büluğa erene) vacibtir. Misvaklanması, bulduğu takdirde koku sürünmesi de öyle:”
Buhari, Cuma 2, 3, 12, Ezan 161; Şehadat 18; Müslim, Cuma 5, (846); Muvatta, Cuma 4, (1, 102); Ebu Davud, Taharet 129, (341); Nesai, Cuma 6, 8, (3, 92 – 93).
3768 – Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh derdi ki: “Cuma günü gusletmek, her muhtelim’e (büluğa ermiş kimseye) tıpkı cenabet guslü gibi vacibtir.”
Muvatta, Cuma 2, (1, 101).
3769 – Bera İbnu Azib radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Müslümanların cuma günü yıkanmaları, üzerlerine hak olmuştur. Her biri ailesinin kokusundan sürünsün. (Koku) bulamazsa, su onun sürünme maddesi olsun. Yani hem yıkansın hem koku sürünsün, koku yoksa, artık, su (yıkanma) ile yetinsin.”
Tirmizi, Salat 381, (525).
3770 – Ubeydullah İbnu’s-Sebbak rahimehullah’tan gelen bir rivayette, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm cumalardan birinde şöyle buyurmuştur: “Ey müslümanlar! Bu öyle bir gündür ki, Allah Teâla Hazretleri onu (sizlere) bayram kılmıştır, öyleyse yıkanın. Kimin yanında bir tiyb (sürünme maddesi) varsa ondan sürünmesinde bir zarar yoktur. Size misvakı da tavsiye ediyorum.”
Muvatta, Taharet 113, (1, 65 – 66); İbnu Mace, İkametu’s-Salat 83, (1098). (İbnu Mace’de rivayet mevsuldur).
3771 – İbnu Ömer ve Ebu Hüreyre radıyallahu anhüm anlatıyor: “Cuma günü, Ömer İbnu’l-Hattab hutbe verirken, Osman İbnu Affan mescide girdi. Ömer radıyallahu anh minberden ona seslendi: “Vaktin farkında mısın, (niye cumaya geciktin!)”
Hz. Osman:
“Bugün meşguliyetim vardı. Eve gelir gelmez ezanı işittim. Abdest almanın dışında bir oyalanmam da olmadı!” açıklamasında bulundu.
Hz. Ömer radıyallahu anh:
“Keza abdest(le yetinmen de bir eksiklik). Biliyorsun, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bize yıkanmayı da emretmişti.”
3772 – Ebu Hüreyre’nin bir hadisinde: “(Hz. Ömer, Hz. Osman’a:) “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın: “Biriniz cumaya giderken yıkansın” dediğini duymadın mı?” demiştir.
Buhari, Cuma 4; Müslim, Cuma 3, (845); Muvatta, Cuma 3, (1, 101, 102); Ebu Davud, Taharet 129, (340); Tirmizi, Salat 255, (493).
3773 – İkrime rahimehullah anlatıyor: “Iraklılardan bir grup kimse İbnu Abbas radıyallahu anh’a gelerek: “Cuma günü gusletmek vacib midir ne dersin” diye sordu. İbnu Abbas şu açıklamayı yaptı: “(Farz değil), ancak temizliğe çok uygundur ve gusleden için pek hayırlıdır. Yıkanmayan üzerine de vacib değildir. Ben size guslün nasıl başladığını anlatayım: “İnsanlar meşakkatli işler yapıyorlar ve yünlü elbiseler giyiyorlardı. Çalışmaları çoğunlukla sırtlarında yük taşımak şeklinde oluyordu. Mescidleri dardı ve tavan alçaktı, yani arîş (denen üzeri hurma dallarıyla örtülmüş çardak) şeklindeydi. Sıcak bir günde Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (minbere) çıktı. Cemaat yün elbiselerin içinde terlemişti. (Terleri sebebiyle) onlardan çıkan kokular ortalığı sardı ve herkesi rahatsız etti. Koku Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a da uzanınca: “Ey insanlar, bu gün gelince yıkanın. Ayrıca herkes, bulabildiği en güzel kokuyu sürünsün!” buyurdular.”
İbnu Abbas açıklamasına devam etti: “Bilahare Cenab-ı Hakk’ın lütfu yetişti (bolluk arttı), herkes yünlüden başka elbiseler giydiler, çalışmaları hafifledi, mescidleri genişletildi. Birbirlerini rahatsız eden terlerin bir kısmı ortadan kalktı.”
3774 – Sahiheyn’in Tâvus’tan kaydettikleri rivayette, Tâvus der ki: İbnu Abbas radıyallahu anhüma’ya sordum: “Halk, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın: “Cuma günü yıkanın, başlarınızı da yıkayın, cünüb olmasanız dahi!. Ayrıca koku da sürünün!” buyurduğunu söylüyorlar, (ne dersiniz, doğru mudur?)”
İbnu Abbas şu cevabı verdi: “Guslü emretmesi doğrudur. Kokuya gelince, o hususta bir şey bilmiyorum!”
Ebu Davud, Taharet 130, (353); Buhari, Cuma 6; Müslim, Cuma 8, (848).
3775 – Semüre İbnu Cündeb radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Cuma günü kim abdest alırsa bununla (o, sünneti yerine getirmiş, fazilete ermiş) olur ve (sünneti yapmış olma) nimetine erer. Ama cuma günü kim de guslederse (bilsin ki) gusül daha faziletlidir.”
Ebu Davud, Taharet 130, (354); Tirmizi, Salat 357, (497); Nesai, Cuma 9, (3, 94).
3776 – Yahya İbnu Said rahimehullah anlatıyor: “Bana ulaştığına göre, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm şöyle buyurmuştur: “Sizler, günlük iş takımınızdan hariç bir de cuma takımınız olsa ne kaybedersiniz?”
Muvatta, Cuma 17, (1, 110); Ebu Davud, Salat 219, (1078); İbnu Mace, İkametu’s-Salat 83, (1095).
3777 – Nâfi’ rahimehullah der ki: “İbnu Ömer radıyallahu anhüma ihramlı olmadıkça yağlanıp kokulanmadan cumaya gitmezdi.”
Muvatta, Cuma 17, (1, 110).
3778 – İbnu Ömer radıyallahu anhüma’nın, Fıtır bayramında, musallaya gitmezden önce yıkandığı rivayet edilmiştir.
Muvatta, Iydeyn 2, (1, 177).
3779 – Hz. Cabir radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Her müslüman yedi günde bir kere yıkanmalıdır, bu gün de cuma günü olmalıdır.”
Nesai, Cuma 8, (3, 93).